Kościół pw. Zwiastowania Najświętszej Marii Panny w Jasionnie

Wzloty i upadki

Kościół pw. Zwiastowania Najświętszej Marii Panny w Jasionnie – początki parafii sięgają XIII wieku. Przez lata, na miejscu obecnej świątyni, pojawiały się kolejne budowle, których los nie oszczędzał. Jedna z nich zawaliła się w 1400 roku, co sprawiło, iż podjęto decyzję o przeniesieniu parafii do innej miejscowości. Opatrzność czuwała jednak nad Jasionną. Jak mówi legenda, woły ciągnące modrzewiowe bale na budowę nowego kościoła, przechodząc drogą obok miejsca, gdzie stoi dzisiejszy kościół, nagle odmówiły posłuszeństwa. Padły na kolana, zaczęły unosić oczy ku niebu, a wkoło nich unosiły się wióry z ociosanego drewna. I tak nowa świątynia została wzniesiona w obecnym miejscu.

Obecny kościół uległ w XVII wieku gruntownej przebudowie, dlatego datuje się go na właśnie ten okres. Znacznie ucierpiał w trakcie I i II wojny światowej, dwukrotnie próbowano go podpalić, po raz kolejny uległ zawaleniu w latach 70. XX wieku, kiedy runęła więźba dachowa. Rozpadły się również organy, potem odrestaurowane staraniem ówczesnego proboszcza. Ze względu na fatalny stan techniczny (proboszcz senior wspomina, że do środka wchodziły myszy, ponieważ był uszczelniony mchem), kościół poddano szerokiemu zakresowi prac budowlanych. Postawiono nowe fundamenty i wymieniono liczne elementy konstrukcyjne. Podniesienie bryły świątyni okazało się możliwe dzięki użyciu lewara do lokomotywy. W odbudowę kościoła zaangażowali się parafianie. — Trzydziestu chłopa w ręku przeniosło ołtarz — wspomina proboszcz. Modrzew, wykorzystany do odbudowy, udało się pozyskać dzięki ogromnym stratom w drzewostanie, jakie powstały po jednej z burz. Pomimo trwającego około 6 lat okresu leżakowania drewno nadal oddawało żywicę. — Mówi się, że modrzew płakał. Ludzie dotykali ścian i nie myli sobie potem rąk, bo to skarby tej ziemi. Pięknie pachniało wewnątrz — wspomina proboszcz senior.

Obecny kościół ma oryginalną bryłę – do jego głównych części – nawy i prezbiterium, dobudowane są różne pomieszczenia. Zakrystia z małą kruchtą przylega do prezbiterium od zachodniej strony, od frontu kruchta i dwa małe składziki. Każda część kościoła przykryta jest oddzielnym, blaszanym dachem. Nad nawą góruje wysmukła wieżyczka na sygnaturkę zwieńczona cebulastym hełmem z krzyżem.

Wnętrze

We wnętrzu uwagę przykuwa ołtarz główny z XVIII wieku z figurami świętych Symeona i Józefa oraz uznawany za cudowny szesnastowieczny obraz Matki Bożej Szkaplerznej (zasłaniany obrazem „Zwiastowania Najświętszej Marii Panny”). Ołtarz okalają liczne wota. Warto zwrócić też uwagę na barokowy ołtarz boczny wraz z obrazem „Przemienienie Pańskie”, ambonę udekorowaną wizerunkami świętych w stylu ludowo-barokowym oraz drewnianą chrzcielnicę, pochodzą z XVIII wieku.

Otoczenie

Obok kościoła znajdują się dwie dzwonnice. Co ciekawe, w starszej z nich w czasie II wojny światowej ukrywano broń między deskowaniami. Na terenie przykościelnym znajdują się miejsca pochówku lokalnych włodarzy i dziedziców.

Kościół w Jasionnie jest pierwszym w Polsce, gdzie zainstalowano system pomp cieplnych, czerpiących energię z gruntu.