Kościół pw. św. Jana Chrzciciela w Kaszowie

Kamienny ołtarz

Drewniane kościoły, w których umieszczono kamienne ołtarze, należą w Polsce do rzadkości. Taki obiekt znajduje się w Kaszowie. W przypadku świątyni pw. św. Jana Chrzciciela ołtarz wykonano z piaskowca szydłowieckiego. Z tego materiału wykuta została również chrzcielnica z 1663 roku, opatrzona herbowym znakiem „Abdank”. Legenda herbowa mówi, że nazwa „Abdank” pochodzi od podziękowania, jakie skierował cesarz niemiecki do polskiego posła Skarbimira (Skarbka) w czasach panowania Bolesława Krzywoustego. Niemiecki władca, chcąc zaimponować polskiemu posłowi bogactwem, pokazał mu wielkie skrzynie pełne złota. Skarbek zdjął wówczas z palca pierścień ze słowami: “Idź złoto do złota. My Polacy bardziej się w żelazie kochamy i żelazem bronić będziemy”, a następnie wrzucił go do cesarskiego skarbca. Zaskoczonemu cesarzowi nie pozostało nic innego jak powiedzieć “Abdank – dziękuję”. Słowa te stały się nowym zawołaniem rodu.

Dzieje kościoła

Parafia w Kaszowie została erygowana ok. 1340 roku. Pierwszy kościół został tu zbudowany już w 1409 roku. Niestety, w czasie wojen szwedzkich, uległ całkowitemu spaleniu. Obecną świątynię pw. św. Jana Chrzciciela wzniesiono w 1661 roku. Skąd to wiemy? M.in. z inskrypcji, zapisanej po łacinie na belce tęczowej wewnątrz kościoła: „oto baranek boży, który gładzi grzechy świata”, opatrzonej datą 13.09.1661.

Bryła świątyni, ocieniona srebrzystymi świerkami, postawiona została na planie zbliżonym do kwadratu. Kościół nakryty jest blaszanym dwukalenicowym dachem, na którym, nad wschodnim szczytem nawy, góruje barokowa sześcioboczna sygnaturka. Światło, wpadając do wnętrza kościoła przez witraże okienne, nadaje mu specyficzny klimat.

W czasie swoich dziejów był on przebudowywany, rozbudowywany i remontowany. Ostatni raz został odnowiony w 1986 roku. Współczesne czasy też zagościły w zabytkowej świątyni. Jednym z ciekawych rozwiązań wewnątrz budynku jest kamera umieszczona w prezbiterium. Wyświetlany na ekranie obraz pozwala bliskim oglądać np. twarze nowożeńców podczas ceremonii zaślubin.

Wnętrze

W ołtarzu głównym, bielejącym na tle błękitno-seledynowych ścian zdobionych polichromiami, króluje Matka Boża Królowa Świata, obraz poświęcony przez papieża Aleksandra VII. Jego autorem był Francesco This z Trydentu, a malowidło pochodzi z XVII wieku. Na lewo przy ołtarzu warto zwrócić uwagę na drzwi drewniane z pięknymi, wiekowymi okuciami oraz stacje drogi krzyżowej z XVIII wieku. Organy kościelne przeniesiono tu z ewangelickiego kościoła w Radomiu.

Punkt na trasie pielgrzymek

Obecnie świątynia w Kaszowie jest ważnym punktem na trasie pielgrzymów zmierzających z Radomia do Częstochowy. Mogą tu odpocząć przy modlitwie. Obok plebanii znajduje się świetlica z kuchnią i miejscem na ognisko. Z inicjatywy księdza proboszcza, niedaleko od kościoła powstało Regionalne Centrum Tradycji. Prezentowane są w nim rozmaite maszyny i urządzenia używane na roli, a także sprzęty niegdyś wykorzystywane na co dzień w gospodarstwach domowych. Ekspozycja zaplanowana jest w taki sposób, że pozwala poznać całoroczny cykl pracy na roli.