Kasza jaglana ze skwarkami

Kasze w kurpiowskiej kuchni

W kuchni kurpiowskiej kasze zajmują bardzo ważne miejsce. Jada się je samodzielnie (polane tłuszczem) lub jako składnik innych potraw. Adam Chętnik w publikacji „Pożywienie Kurpiów: jadło i napoje zwykłe, obrzędowe i głodowe” wymienia następujące kasze: rżaną (gotowaną na wodzie z mlekiem lub na samym mleku i podawaną na rzadko z chlebem lub na gęsto ze słoniną lub olejem), gryczaną i jęczmienną (gotowane na sypko, jadane z mlekiem lub w poście z olejem), tłuczony w stępach pęczak (podawany z drobnymi pszennymi kluskami lub olejem), jaglaną (gotowaną na mleku lub na gęsto do krojenia w bryły) oraz uważaną za lepszą kaszę pszenną (głównie dla dzieci i chorych). Kasze jako jeden ze składników kurpiowskiej kuchni chłopskiej są nadal obecne w tradycyjnych potrawach regionu. Na przykład, kasza jęczmienna dodawana jest do kapusty słodkiej lub kiszonej, a z kaszy gryczanej przygotowuje się tak zwane grycaki, czyli smażone na tłuszczu placki z dodatkiem grzybów, cebuli i tymianku

Prosta kasza z prosa

Proso uprawne, wywodzące się z gatunków rosnących dziko głównie w strefie międzyzwrotnikowej, jest jedną z najstarszych roślin zbożowych. Legenda głosi, że było – obok miodu – głównym składnikiem ambrozji (pokarmu bogów, według greckiej mitologii). W Europie, niegdyś bardzo powszechne, z czasem straciło na znaczeniu. Być może powodem było to, że wyrabiana z niego kasza jaglana nie nadaje się do zbyt długiego przechowywania ze względu na wysoką zawartość łatwo jełczejących tłuszczów, które mogą nadawać jej gorzkawy smak. Na szczęście, niegdyś zapomniana, zaczęła wracać na polskie stoły. Charakteryzuje się cennymi właściwościami zdrowotnymi: nie zawiera glutenu, ma działanie antywirusowe, zmniejsza stan zapalny błon śluzowych. Zawiera wszystkie niezbędne składniki  i nazywana jest bombą odżywczo-witaminową.

Kasza jaglana ze skwarkami po kurpiowsku

Na Kurpiach kasza jaglana podawana jest jako proste, dwuskładnikowe danie. Ważna jest jakość produktów i dobry, sprawdzony przepis na jej przyrządzenie. Dzięki temu, to zwykłe danie smakuje znakomicie.

Składniki sposób przygotowania

• 1 miarka kaszy jaglanej
• 3 miarki wody
• 2 łyżki masła
• boczek do okraszenia
• sól i pieprz do smaku

Kaszę należy sparzyć gorącą wodą, żeby usunąć goryczkę. Po odsączeniu zalewamy ją wodą, dodajemy zestrugane masło i gotujemy przez około 15 minut. Po gotowaniu pozostawiamy jeszcze na jakiś czas, żeby „doszła”. Boczek kroimy na drobno i zasmażamy. Na koniec polewamy kaszę gorącym tłuszczem ze skwarkami. Podajemy jako samodzielne danie.

Przepis pochodzi od Pani Barbary Sęk, Centrum Kultury – Biblioteki i Sportu w Lelisie.

Bibliografia

• Chętnik, Adam. Pożywienie Kurpiów : jadło i napoje zwykłe, obrzędowe i głodowe. Polska Akademia Umiejętności, Kraków 1936.
• Polska kuchnia regionalna: Mazowsze – Kurpie – Podlasie. Oficyna Wydawnicza „Stopka”, Łomża 1989.