Kościół pw. Ducha Świętego w Węgrzynowie

Historia

Można przekornie powiedzieć, że gdyby nie zawirowania światowych wojen, kościoła drewnianego w Węgrzynowie może dziś już by nie było. Budowaną obok niego murowaną świątynię rozebrali w czasie II wojny światowej Niemcy. Z pozyskanych cegieł wznieśli domy w Makowie Mazowieckim oraz zabudowania folwarczne w Węgrzynowie. Drewniany kościół przetrwał.

Parafia Ducha Świętego w Węgrzynowie została erygowana w 1398 roku, w tym samym czasie wybudowano też pierwszą drewnianą świątynię, której fundatorem był podskarbi mazowiecki Jan Rogala. O kolejnym kościele w tym miejscu źródła wzmiankują w 1609 roku. Na jego miejscu powstał kolejny w 1674 roku, który niespełna 30 lat później został strawiony przez pożar. Niedługo potem, pod koniec XVII w. powstała obecna świątynia.

Na początku XX wieku kościół, zbyt mały na potrzeby rozrastającej się parafii, był już w bardzo złym stanie. Dzięki fundacji Ludwiki i Adama Czartoryskich, w 1914 roku, ówczesny proboszcz rozpoczął budowę nowego, tym razem murowanego kościoła. Zaawansowane prace przerwał wybuch I wojny światowej. Po wojnie kontynuacja budowy nowego kościoła była odsuwana w czasie aż do 1931 roku. Gdy prace zbliżały się już ku końcowi, wybuchła kolejna wojna. Niemcy pozyskali cegły z niedokończonej świątyni do budowy domów, a pokruszone resztki murów zużyli do naprawy okolicznych dróg.

Kościół

Kościół drewniany w Węgrzynowie jest obecnie perełką dawnej architektury sakralnej. Wybudowany na planie prostokąta, o tradycyjnej dla takich budowli konstrukcji zrębowej, ma dobudowaną od północy zakrystię. Nad dachem krytym blachą wznosi się wieżyczka na sygnaturkę z latarnią i charakterystycznym strzelistym hełmem z krzyżem. Dach świątyni nie ma jednolitej konstrukcji – nad nawą jest dwuspadowy, nad prezbiterium w części wschodniej przechodzi w trójspadowy, a nad zakrystią jest dwupołaciowy.

Wnętrze

Rzędy drewnianych kolumn oddzielają nawę główna od bocznych, w których znajdują się ołtarze wykonane w XX wieku. Obrazy w nich umieszczone są jednak o wiele starsze. W prawym widnieje XVII w. obraz Świętej Rodziny, a w lewym barokowy krucyfiks z początku XVIII wieku. Z tego samego okresu pochodzą: barokowa chrzcielnica, oraz biało –złota ambona, wyróżniająca się na tle drewnianych ścian. W ołtarzu głównym znajduje się XVIII w. obraz Zesłania Ducha Świętego. Strop świątyni jest prosty, płaski i skromny. Wnętrze zachwyca swoja prostotą i umiarkowanym przepychem.

Dzwonnica

Przed kościołem znajduje się drewniana dzwonnica. Konstrukcja, wzmocniona ryglami i oszalowana, powstała w XVIII wieku. Posiada półkoliste otwory dźwiękowe, blaszany dach namiotowy, który zwieńczony został niewielkim krzyżem.